In plaats van jaren te wachten op de ontwikkeling van nieuwe geneesmiddelen die deze antikankermechanismen benutten, op veiligheid en werkzaamheid worden onderzocht en door de FDA worden goedgekeurd, nemen patiënten het heft in eigen handen en behandelen zij zichzelf met doordachte combinaties van deze middelen om hopelijk hun kankerresultaten te verbeteren. Dit wordt vaak “repurposing” genoemd, wanneer bestaande en goed gekarakteriseerde geneesmiddelen die geen kanker zijn, worden gebruikt als behandeling voor kanker – hetzij als aanvulling op bestaande geneesmiddelenprotocollen, hetzij in nieuwe combinaties met meerdere repurposed geneesmiddelen.

Hergebruik van goedkope generieke geneesmiddelen is in de loop der jaren om twee belangrijke redenen steeds interessanter geworden:

1.     Hergebruik van generieke kankergeneesmiddelen kan de financiële last van dure geneesmiddelen voor patiënten en gezondheidszorgsystemen aanzienlijk verminderen.

2.     De tijd om nieuwe, niet-kankergeneesmiddelen door de klinische proeven en het goedkeuringsproces van de FDA te loodsen (dat doorgaans meer dan 10 jaar in beslag neemt) zou veel sneller moeten zijn dan bij nieuwere kankermedicijnen, aangezien dit bekende en goed gekarakteriseerde geneesmiddelen zijn. Veel van het harde werk van de voorbereidende studies (d.w.z. farmacodynamica, farmacokinetica, biologische beschikbaarheid, toxiciteit, vastgestelde protocollen en dosering) is al gedaan.

Wat zijn “off-label” geneesmiddelen?

Dit zijn geneesmiddelen op recept die door de Food and Drug Administration zijn goedgekeurd voor specifiek gebruik om specifieke aandoeningen of ziekten te behandelen. Dit kan betekenen dat het geneesmiddel:

·      Wordt gebruikt voor een andere ziekte of medische aandoening

·      Op een andere manier wordt toegediend (bijvoorbeeld via een andere route)

·      In een andere dosis wordt toegediend dan op het goedgekeurde etiket.

Artsen mogen een geneesmiddel voorschrijven voor een gebruik dat niet is beschreven in de goedgekeurde etikettering als het hen redelijk of gepast lijkt. Dit wordt “off-label gebruik” genoemd. Het is bijvoorbeeld niet ongebruikelijk dat artsen lage doses bètablokkers voorschrijven om mensen te helpen hun zenuwen te overwinnen voordat ze in het openbaar spreken. Bètablokkers zijn formeel niet goedgekeurd voor dit gebruik. De FDA adviseert artsen in dergelijke omstandigheden dat “zij de verantwoordelijkheid hebben om goed geïnformeerd te zijn over het product, om het gebruik ervan te baseren op stevige wetenschappelijke argumenten en op degelijk medisch bewijs, en om gegevens bij te houden over het gebruik en de effecten van het product”.

Waarom worden geneesmiddelen “off-label” gebruikt?

Oudere, generieke (merkloze) geneesmiddelen worden het vaakst off-label gebruikt. Er kunnen nieuwe toepassingen voor deze geneesmiddelen zijn gevonden en er is vaak medisch bewijs uit onderzoek dat het nieuwe gebruik ondersteunt. Maar het is vaak te duur voor de makers van de geneesmiddelen om ze het formele, langdurige en dure proces te laten doorlopen dat de FDA vereist om het geneesmiddel officieel goed te keuren voor nieuwe toepassingen. Veel patiënten, vooral die met diagnoses van agressieve of gevorderde maligniteiten, geven aan dat zij niet de luxe hebben om te wachten op goed opgezette klinische proeven om de effectiviteit van een verbinding die erin preklinische, proef klinische en retrospectieve studies veelbelovend uitziet, te bewijzen/ ontkrachten.

Belemmeringen voor “Off-Label” gebruik van geneesmiddelen:

Het grootste probleem is om verzekeraars zover te krijgen dat zij het off-label gebruik van geneesmiddelen vergoeden. Veel verzekeringsmaatschappijen betalen niet voor een geneesmiddel dat wordt gebruikt op een manier die niet op het goedgekeurde etiket staat. Zij doen dit met het argument dat het gebruik “experimenteel” of “onderzoekend” is. Een ander probleem is dat off-label medicijngebruik vaak niet overeenkomt met een “standaard” behandeling. Dit kan aanleiding geven tot bezorgdheid over het juridische risico voor de zorgverlener indien een patiënt een ongewenst of slecht resultaat van de behandeling ondervindt. Ten slotte is er ook een gebrek aan informatie over hoe het geneesmiddel het best kan worden gebruikt op een andere manier dan waarvoor het is goedgekeurd. Gebrek aan informatie over afwijkend gebruik en resultaten van geneesmiddelen kan patiënten een hoger risico geven op medicatiefouten, bijwerkingen en ongewenste medicijnreacties. Het is belangrijk dat de patiënt en de arts praten over de mogelijke risico’s van het gebruik van het geneesmiddel en deze afwegen tegen de mogelijke voordelen.

Supplementen tegen kanker:

In preklinische en klinische studies is aangetoond dat duizenden plantaardige en voedingsbestanddelen dezelfde farmacologische eigenschappen hebben als veel van de “off-label” geneesmiddelen tegen kanker. Helaas zijn de meeste van deze verbindingen niet even grondig bestudeerd als door de FDA goedgekeurde geneesmiddelen, en het gebrek aan standaardisatie bij de dosering, productie en andere kwaliteits- en veiligheidsaspecten roept meer vragen op dan antwoorden over het mogelijke gebruik ervan in kankerbehandelingsprotocollen. Hoe dan ook, patiënten maken veelvuldig gebruik van kanker bestrijdende supplementen.

Gebruik van meerdere verbindingen:

Vanwege de complexiteit van het kankermetabolisme, de ontwikkeling van resistentie en de fysiologie van een individu (d.w.z. immuunsysteem, tumormicro-omgeving, enz.) maken veel conventionele oncologische behandelingen gebruik van combinatietherapieën om deze variabelen aan te pakken. Dit is dezelfde reden voor het gebruik van meerdere “off-label” geneesmiddelen en supplementen, die zorgvuldig worden geselecteerd op basis van hun vermeende effecten op het remmen van belangrijke aanjagers van kankergroei en het versterken van antikankersystemen in de gastheer.

Blokkeren van het metabolisme van kankercellen:

Er is een enorme belangstelling van onderzoekers om geneesmiddelen te vinden die specifiek belangrijke cellulaire metabolische routes in kankercellen blokkeren zonder de werking van normale cellen significant te beïnvloeden. Aangezien kankercellen sneller groeien dan normale cellen, hebben zij grotere hoeveelheden voedingsstoffen en bouwstenen nodig. Daarom zullen geneesmiddelen die deze metabolische routes verstoren of de beschikbaarheid van deze bouwstenen verminderen een grotere impact hebben op kankercellen. Kankercellen kunnen zich goed aanpassen aan de beschikbaarheid van deze stoffen en zullen andere routes vinden om aan brandstof en bouwstenen te komen om te overleven. Het volgende diagram (Metabolic Metro Map) illustreert de complexiteit van het cellulaire metabolisme (afgezien van planten specifieke routes, zoals fotosynthese).

Voor meer fijn detail, hieronder de nieuwste menselijke metabolische “metrokaart” (Stanford University, School of Medicine, 2018)

Link naar afbeelding in hoge resolutie: https://metabolicpathways.stanford.edu/resources/FullSubwayMap221.pdf

De figuur, hieronder, (McLelland “Metro Map”, uit het boek: How to Starve Cancer, door Jane McLelland. Gebruikt met toestemming van de auteur) dient als een prachtig voorbeeld van hoe men een evidence-informed benadering kan gebruiken om verschillende “off-label” niet-kanker geneesmiddelen en supplementen te combineren om tegelijkertijd de belangrijkste metabolische routes aan te pakken die door kankercellen worden gebruikt voor groei en overleving. Het blokkeren van één metabolische route (d.w.z. glucosemetabolisme) tegelijk is niet effectief, aangezien de meeste kankers andere energiebronnen kunnen gebruiken om te overleven (d.w.z. vetzuren, ketonen, aminozuren).

Blokkeer de metabolische routes van tumorcellen met medicijnen en supplementen die niet voor kanker zijn bedoeld (Bron: How to Starve Cancer, door Jane McLelland).

From Jane McLelland’s “How to Starve Cancer” online course (2020 updated Metro Map) 

Kanker-cel signalering blokkeren:

Zo complex (of meer) als het metabolisme van kankercellen is, zo complex zijn ook de cellulaire signaalwegen. Manipulatie van deze paden stelt kankercellen in staat te gedijen door te profiteren van één of alle “kenmerken” van kanker, waaronder:

1.     Aanhoudende proliferatie,

2.     Ontwijking van groeionderdrukkers,

3.     Weerstand tegen de dood,

4.     Onsterfelijkheid door replicatie,

5.     Angiogenese,

6.     Invasie ± metastabiliteit,

7.     Geherprogrammeerd energiemetabolisme en

8.     Ontwijking van het immuunsysteem.

 https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0092867411001279

http://www.bioinformatics.org/canjovdb/comprehensive.php

Het activeren of afremmen van deze pathways met gerichte geneesmiddelen wordt algemeen toegepast in de oncologie. Patiënten nemen ook het heft in eigen handen door te proberen deze routes te blokkeren met off-label geneesmiddelen en supplementen.

https://www.frontiersin.org/articles/10.3389/fphar.2018.00218/full

De bijkomende complexiteit van heterogeniteit:

Om het nog ingewikkelder te maken, is uw kanker niet hetzelfde als die van iemand anders, zelfs niet bij dezelfde kankersoorten. Bovendien is elk van uw kankercellen net iets anders dan zijn buurman. Dit wordt “heterogeniteit” genoemd, wat betekent dat de doelen, metabolische paden, genetica, epigenetica en de expressie van eiwitten niet allemaal hetzelfde zijn… en nog iets… deze variabelen veranderen voortdurend in de loop der tijd terwijl de kankercellen zich delen.

https://jcmtjournal.com/article/view/2312

Wat zijn de meest effectieve medicijnen voor uw kanker?

Er is geen niet-invasieve, goedkope en eenvoudige manier om dit uit te zoeken. Veel patiënten nemen verschillende middelen zonder begeleiding van een arts en hopen:

·      Dat ze geen bijwerkingen krijgen van de medicijnen/supplementen, en

·      Dat ze een gunstige reactie op de behandeling zien bij beeldvorming, klinisch onderzoek of follow-up.

Om gerichter te werken kunt u een genetische en epi-genetische test doen bij bijvoorbeeld Metavectum.

Kiest u voor deze aanpak dan moet u erkennen:

• Uw kanker is niet hetzelfde als die van iemand anders.
• De reactie op een behandeling zal niet dezelfde zijn als die van iemand anders.
• De signaleringsdoelen en metabolische voorkeuren waarover u leest in uw kanker evolueren voortdurend in de tijd en vertonen cel tot cel heterogeniteit.
• U kunt bijwerkingen en toxiciteit ontwikkelen die anderen niet hebben.
• De inname van elk geneesmiddel of supplement zonder voorschrift is een experiment (u bent een “n-of-1”, een metaforisch proefkonijn) dat mogelijk geen effect heeft, de kankerresultaten verbetert of verslechtert.
• Als u deze stoffen combineert met elkaar of met andere geneesmiddelen die uw artsen hebben voorgeschreven, zijn er interacties (bekend of onbekend) mogelijk. (Ik controleer altijd de interacties tussen geneesmiddelen: https://www.webmd.com/interaction-checker/default.htm)
• Veel generieke geneesmiddelen en supplementen bevatten niet wat op hun etiket staat.
• Hoewel deze geneesmiddelen en supplementen er veelbelovend uitzien, zijn er voor de standaard oncologische therapieën (SOC) bewijzen van hoger niveau die het gebruik ervan ondersteunen in collegiaal getoetste studies. De combinatie van SOC-behandelingen met deze off-label geneesmiddelen en supplementen verdient de voorkeur boven deze laatste, alleen. Bespreek dit eerst met uw oncoloog.
• Inname van antioxidantensupplementen kan bestraling en chemotherapie verstoren: https://integrativeoncology-essentials.com/2019/12/is-it-safe-to-take-antioxidants-during-cancer-treatment/

Bespreek met uw oncoloog of hij openstaat voor het proberen van off-label geneesmiddelen of supplementen. Zoals bij elk geneesmiddel of supplement bestaat er bezorgdheid over mogelijke bijwerkingen, toxiciteit en schadelijke interacties tussen deze stoffen en andere conventionele behandelingen. Het is essentieel dat patiënten deze kwesties begrijpen en hun interesse in het gebruik van deze stoffen bespreken met hun oncologische zorgverleners voordat zij ermee beginnen.